Gdyńska edycja największego festiwalu kina dokumentalnego w Polsce odbędzie się w Gdyńskim Centrum Filmowym w dniach 9-18 września. O Nagrodę Prezydenta Miasta Gdyni powalczy 13 filmów. Zgodnie z hasłem 17. Festiwalu Filmowego Docs Against Gravity festiwalu, zaczerpniętym z mowy noblowskiej Olgi Tokarczuk: „Z czułości do świata”, w trójmiejskim programie znalazło się ponad 70 filmów, które wzbudzają emocje i zmuszają do refleksji nad otaczającą nas rzeczywistością. Do tego spotkania z reżyserami i bohaterami – na żywo i w wersji online, debaty i rozmowy, warsztaty oraz Rodzinna Akademia Dokumentalna. Trwa sprzedaż biletów na seanse.
Zwiastun filmowy 17. Millennium Docs Against Gravity FF oraz zwiastuny wszystkich tegorocznych filmów można zobaczyć na oficjalnym kanale YouTube festiwalu:
– Mówienie o festiwalu, który nie wiadomo, czy się odbędzie, jest swoistą próbą. Próbą utwierdzenia się w przekonaniu, że nasz Festiwal jest Wam potrzebny, nawet w czasach niepewności. Dla nas kino nadal jest miejscem do myślenia i bez mała sto tysięcy widzów festiwalu w 2019 roku jest tego potwierdzeniem. W czasach izolacji i lęku o przyszłość wspólne oglądanie filmów w kinie stanowi rodzaj terapii społecznej. Sztuka filmowa to nie tylko obraz na ekranie, ale także wspólnota widzów. Oglądając filmy dokumentalne, przekonujemy się, że rzeczywistość zawsze jest ciekawsza niż fikcja. Nasze życie dziś może się wydawać filmem, w którym gramy role, do których nie zostaliśmy przygotowani. Millennium Docs Against Gravity jest miejscem odczarowania rzeczywistości, odtrutką na fake newsy i tak zwane „prawdziwe newsy”, które w ciągu zaledwie 10 sekund opowiadają nam o skomplikowanym świecie – mówi Artur Liebhart, dyrektor Festiwalu.
Wymarzony program
Program Festiwalu wypełniają najlepsze, już cenione w świecie, filmy dokumentalne o ekologii, społeczeństwie, modzie czy polityce, ale także opowiadające o wyjątkowych postaciach ze świata sztuki. Cztery nowe sekcje – Pieniądze i władza, Zrozumieć Chiny, Prawa metafizyki oraz Z domowych archiwów – stanowią odpowiedź na trendy wśród twórców dokumentalnych, które stały się wyraźne w ciągu ostatniego roku. Program Festiwalu tworzą także sekcje niezmienne cieszące się ogromnym zainteresowaniem publiczności: Bohaterowie są wśród nas, Historie intymne, Miejsca czy Mistrzowie kina. Na uwagę zasługuje także sekcje Klimat na zmiany, prezentująca filmy ekologiczne.
Żeby lepiej zrozumieć mnogość poruszanych przez dokumentalistów problemów, można posłużyć się skrajnymi przykładami, które pojawiają się w festiwalowych filmach. Trójmiejscy widzowie odwiedzą z twórcami najodleglejsze zakątki świata – postkolonialną „utopijną” Kubę („Epicentrum”), niezdobyty szczyt Himalajów („Ściana cieni”) czy Półwysep Czukocki („Wieloryb z Lorino”). Poznają zupełnie różnych od siebie bohaterów – wybitnego polskiego reżysera Krystiana Lupę („Spróbujmy skoczyć do studni”), dziewczynę, którą nigdy nie była w teatrze („Dramatyczny rok”), złodzieja dzieł sztuki („Malarka i złodziej”), ale też rodzinę z Donbasu, odtwarzającą swoje traumatyczne przeżycia wojenne w czasie kręcenia filmu („Ziemia jest niebieska jak pomarańcza”). Zobaczą wpływ człowieka na środowisko – niszczycielski i sprowadzający zagładę („Odbudować Paradise”), ale też uświadamiający możliwość międzygatunkowego porozumienia („Ośmiornica, nauczycielka życia”). W końcu, widzowie będą mieli okazję zobaczyć, w co wierzą ludzie z odległych sobie kultur, zarówno fanatyczni katolicy w Polsce („Jak Bóg szukał Karela”), jak i odcięci od świata buddyści („Buddyjskie karaoke”). To jedynie ułamek spośród filmów, które zostaną pokazane w tym roku podczas Millennium Docs Against Gravity w Trójmieście!
Podczas siedemnastej edycji Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity największe hity tegorocznego programu będą mogły zobaczyć także osoby z niepełnosprawnością wzroku i słuchu – dzięki wsparciu Banku Millennium i współpracy z agencją reklamową Change Serviceplan.
13 filmów powalczy o filmową Nagrodę Prezydenta Miasta Gdyni
Podczas gali finałowej Nagrodę Prezydenta Miasta Gdyni w wysokości 15 000 złotych najlepszemu filmowi spośród nominowanych w Konkursie Głównym o nagrodę Millennium przyznają gdyńscy jurorzy: reporterka i pisarka Magdalena Grzebałkowska, fotoreporter Maciej Moskwa oraz operator i reżyser Sławomir Pultyn. W Gdyni wręczona zostanie również Nagroda Czytelników „Co Jest Grane 24” – zwycięzcę plebiscytu wskażą widzowie Festiwalu ze wszystkich sześciu miast. W tym roku w Konkursie Głównym zostanie zaprezentowanych 13 wyjątkowych filmów, wyreżyserowanych w sumie przez siedmiu reżyserów i osiem reżyserek. Ogromnie cieszy nas fakt, że kino dokumentalne jest coraz bardziej równościowe i liczba reżyserek przekroczyła w Konkursie Głównym liczbę reżyserów.
Bohaterki codzienności
W tym roku w Konkursie Głównym znalazło się kilka tytułów pokazujących silne kobiety i ich próbę zmierzenia się z często nieprzychylnym oraz pełnym przemocy środowiskiem życia. Od „La Mami” Laury Herrero Garvin, pokazującego życie tancerek z Barba Azul Cabaret w Meksyku, przez film „Dla Samy” („For Sama”, reż. Waad Al-Khateab i Edward Watts), który obrazuje bohaterkę walczącą o życie swoje oraz swojej córki w oblężonym syryjskim Aleppo, aż po „Lekcję miłości” („Lessons of Love”, reż. Małgorzata Goliszewska, Katarzyna Mateja) – historię 69-letniej Joli, która wyrwała się z toksycznego związku i rozpoczyna życie na nowo.
Spojrzeniem na ciekawą relację, która tworzy się między bohaterką i złodziejem, który ukradł obrazy jej autorstwa, jest film „Malarka i złodziej” („The Painter and the Thief”). Barbora Kysilkova dowiaduje się, że jej dwa obrazy zostały skradzione z galerii. Stawia się na rozprawie i proponuje skazanemu spotkanie. Ma w planach namalowanie jego portretu, bo jest zafascynowana osobowością złodzieja. Z kolei „Blizny” Agnieszki Zwiefki opowiadają o losach Vetrichelvi, która miała zaledwie 17 lat, gdy wstąpiła do terrorystycznej organizacji Tamilskich Tygrysów na Sri Lance, a teraz chce odnaleźć się na powrót w rzeczywistości po jej opuszczeniu.
Kręte ścieżki dorastania
Vetrichelvi dorastała w ekstremalnych warunkach wojny domowej na Sri Lance, ale to nie jedyna opowieść o trudnym wchodzeniu w dorosłość w tegorocznym Konkursie Głównym Millennium Docs Against Gravity. W cieniu konfliktu i wojny dorasta też bohaterka filmu „Ziemia jest niebieska jak pomarańcza” („The Earth is Blue as an Orange”) Iryny Tsilyk. Pochodzi z rodziny mieszkającej na pierwszej linii frontu w Donbasie na Ukrainie. Gdy na zewnątrz panuje chaos i słychać bombardowania, dziewczyna kręci film inspirowany własnym codziennym życiem w trakcie trwającej wojny, żeby dostać się do szkoły filmowej.
Z kolei bohaterami „Wyrzutków” („Punks”, reż. Maasja Ooms) jest grupa nastolatków, z którymi nie mogą poradzić sobie ani szkoła, ani rodzice. Jedyną nadzieją dla tych dojrzewających chłopców okazuje się izolacja na jednej z farm we Francji. Tymczasowe zamknięcie i nadzór mają im pomóc powrócić na łono społeczeństwa. Sébastien Lifshitz w filmie „Nastolatki” („Adolescentes”) podąża dla odmiany za dwoma dziewczynami, nastoletnimi Francuzkami Emmą i Anaïs, które są najlepszymi przyjaciółkami od dziecka, a jednak wszystko w ich życiu wydaje się je od siebie różnić: pochodzenie społeczne oraz osobowość. Jedna wywodzi się z zamożnej rodziny, a druga dorasta w trudnych warunkach i środowisku. W filmie pokazana jest ich radykalna przemiana z trzynastolatek w osiemnastoletnie dziewczyny.
W zderzeniu z żywiołem
W dorosłość wchodzi także syn pewnego nepalskiego Szerpa Nady. W celu zapewnienia edukacji swojemu dziecku, ojciec łamie tabu i wraz z wybitnymi europejskimi alpinistami bierze udział w himalajskiej wyprawie na Kumbhakarnę, świętą górę Szerpów. Czy pomimo ciężkich warunków pogodowych uda się im zdobyć szczyt? Widzowie festiwalu zobaczą dramatyczny finał tej historii w filmie „Ściana cieni” („The Wall od Shadows”) Elizy Kubarskiej. Zderzenie z innymi potężnymi siłami przyrody przeżyli mieszkańcy miasteczka Paradise. W 2018 roku wybuchł tam najtragiczniejszy pożar w historii Kalifornii, który doszczętnie je zdewastował. Zdobywca Oskara Ron Howard postanowił pojechać na miejsce katastrofy i tak powstał film „Odbudować Paradise” („Rebuilding Paradise”), opowiadający o walce o swój dom, ale także o niszczycielskiej działalności człowieka, która prowadzi do ekologicznej tragedii.
Ciemna strona polityki
O ciemnej stronie działalności polityków, która potrafi niszczyć ludzkie życie tak skutecznie, jak ogień zniszczył domu w Paradise, opowiadają trzy filmy w Konkursie Głównym festiwalu. „Witamy w Czeczenii” („Welcome to Chechenya”) Davida France’a pokazuje, jak dokładnie wyglądało regularne polowanie na osoby LGBT+ urządzone przez przywódcę Czeczenii – Ramzana Kadyrowa. Świat pierwszy raz usłyszał o tej niewyobrażalnej akcji eksterminacji części społeczeństwa w 2017 roku. Twórcy filmu, narażając własne życie, towarzyszyli ludziom, którzy natychmiast musieli uciekać z własnego kraju w obawie przed śmiercią.
Siergiej Łoźnica cofa się z kolei do roku 1953 i pokazuje przebieg „Pogrzebu Stalina” („State Funeral”). Dzięki odnalezionym przez reżysera archiwom widzowie mogą przyjrzeć się z niezwykłej perspektywy pogrzebowi jednego z największych zbrodniarzy w historii ludzkości. Nigdy wcześniej niepokazywane, w dużej mierze kolorowe zdjęcia, zapierają dech w piersiach i przenoszą w samo centrum kultu jednostki. O propagandzie i jej wpływie na społeczeństwo opowiada też Hubert Sauper w filmie „Epicentrum” („Epicentro”). Na ulicach Hawany mieszkańcy w każdym wieku dzielą się z nim przed kamerą swoimi opiniami na temat życia w skolonizowanym kraju, a także wewnętrznej wolności, jakiej doświadczają pomimo surowych sankcji. Reżyser tworzy wciągający i metaforyczny portret postkolonialnej, „utopijnej” Kuby.
Spotkania z reżyserami, debaty, rozmowy po filmach i wydarzenia specjalne
Na spotkania z publicznością do Gdyni przyjadą reżyserzy i bohaterowie filmów. Otwarcie Festiwalu to pokaz “Lekcji miłości” oraz spotkanie z reżyserkami: Kasią Mateją i Małgorzatą Goliszewską, producentką Anną Stylińską i bohaterkami filmu: Jolantą Janus i Leokadią Ogrodowczyk. Po filmie „Skandal. Ewenement Molesty” porozmawiamy z reżyserem filmu Bartoszem Paduchem, a tuż po „Ścianie cieni” – z reżyserką Elizą Kubarską. „Tony Halik” to spotkanie z reżyserem Marcinem Borchardtem, montażystką Ireną Siedlar i kompozytorem muzyki Stefanem Wesołowskim. Wyjątkowo będą też spotkani online z gośćmi zagranicznymi: z reżyserką filmu Barborą Chalupovą po pokazie filmu „Złapani w sieci” i główna bohaterką filmu „Malarka i złodziej” – Barborą Kysilkovą.
Podczas Festiwalu odbędą się debaty organizowane z największymi ogólnopolskimi organizacjami pozarządowymi oraz lokalnymi partnerami. Pokazowi filmu „iHuman” towarzyszyć będzie debata „Sztuczna Inteligencja (AI). Jak zmienia nasze życie i jak wpłynie na naszą przyszłość?”. Po filmie „Zatoka cieni” zaplanowano dyskusję „Nasze własne morskie kłopoty: jaki będzie Bałtyk za 50 lat?” Do tego wiele spotkań tematycznych na ważne tematy, m.in. „Kara za miłość – społeczność LGBTQ+ w Polsce”, rozmowa z Anną Strzałkowską i Jackiem Jasionkiem po filmie „Witamy w Czeczenii”, „Jak podróżować z miłością do świata?”, rozmowa z Adamem Szostkiem po filmie „Nomada. Na tropie Bruce’a Chatwina” w reżyserii Wernera Herzoga, „Niezwykły świat osób z autyzmem – prawdy i mity”, spotkanie ze specjalistką od diagnozy i terapii autyzmu, Moniką Zielińską” czy cykl Miastoprojekcje: Rozmowa z Moniką Arczyńską i Grzegorzem Piątkiem po filmie „Marzycielki miast”. Do tego dyskusje o czytaniu i księgarniach po filmie „Księgarnie Nowego Jorku” i o tym, „Dlaczego czasami wierzymy w bzdury?” po filmie „Wierzymy w Dinozaury” i wiele innych. Zapraszamy na warsztaty nauki jazdy na deskorolce po filmie „Lis to lizał”, warsztat jogi po filmie „Iyengar: człowiek, joga i droga ucznia” i warsztaty taneczne z Anną Steller w nawiązaniu do filmu „Cunningham. Choreograf współczesności”.
Ofertę festiwalową zaprezentuje także Rodzinna Akademia Dokumentalna, program edukacyjny oparty na kinie non-fiction. Pokazy i spotkania dla dzieci i rodziców: z Michałem Wasielewskim z Trójmiejskiej Szkoły Deskorolki SKATE ELITE oraz z Małgorzatą Żywicką z Akwarium Gdyńskiego po filmie ”Ośmiornica nauczycielka życia.”
Trwa sprzedaż biletów
Bilety na festiwalowe pokazy kosztują od 13 do 19 zł. Sprzedaż pojedynczych biletów w cenie 19 zł odbywa się on-line na stronach www.mdag.pl oraz www.gcf.org.pl, a także w kasie Kina Studyjnego Gdyńskiego Centrum Filmowego. Przy zakupie na miejscu minimum 5 biletów na seanse festiwalowe cena jednego biletu wynosi 16 zł. Przy zakupie minimum 10 biletów cena jednego biletu spada do 13 zł.
Sprzedaż pakietów 10+, 5+ prowadzi wyłącznie kasa Kina Studyjnego Gdyńskiego Centrum Filmowego. Nie ma możliwości rezerwacji biletów on-line na seanse festiwalowe. Wstęp na spotkania z autorami filmów jest bezpłatny.
W Kinie Studyjnym GCF obowiązują zasady związane z bezpieczeństwem epidemicznym: konieczność noszenia maseczek, dezynfekcji rąk i zachowania dystansu społecznego. W związku z tym ostatnim na widowni każdej z trzech sal kinowych dostępna w sprzedaży jest tylko połowa miejsc.
Szczegółowy program projekcji i wydarzeń towarzyszących dostępny jest na stronach:
mdag.pl w zakładce “Gdynia”, gcf.org.pl w zakładce „Kino Studyjne”
Przemek Rydzewski
Docs Against Gravity Trójmiasto
przemek@againstgravity.pl, mob. +48 502 064 567